La cossa che la jënt se damana le plü gonot sce ara se trata de na dependenza y can metun pa man da avëi n problem cun l'alcol?
I proscimi punc se dëida a capí:
Na porsona à n problem cun l'alcol,
- Sce ara n'è nia plü bona da sora da lascè da bëre.
- Sce, do che ara à boiü na picera cuantité de alcol, sëntera le bojëgn da nen bëre ciamó.
- Sce an sënt le bojëgn da bëre sce an à n gran stress o problems.
- Sce na porsona bër da sora y adascusc dai atri.
- Sce, boion cun regolarité, ti vëgnel fat n dann ai organs dl corp.
- Sce boion metun man da ti fà dl mal al'ambiënt y ales porsones che é inceria.
Cuntra l´alcol ne esistel degöna medejina. Al é na maratia che lascia fora la tëma che na porsona à de sé instëssa, chësc é le problem de basa. La tëma da se instësc resta na vita, sciöche na dependënza. Cina che ara porta ala fin.
I podun desfarenzie danter 5 sortes de porsones che bër:
- A: porsones che bër por che ara ti vais damí. Ai á la convinziun che sce ai bër se stai plü saurí y che al sides plü saurí da ti jí incuntra ai problems dla vita. Normalmënter n'á chëstes porsones nia na dependenza fisica dal'alcol (ciamó) mo mentala.
- B: porsones che bër vigni tan – ëres vëiga le bëre sciöche n dovëi. Sce ai va fora da sëra, a val' cena o por val' ocajiun vëgnel boiü. Ai bër cun regolarité nia püch alcol, tröc de chisc à problems cun i organs.
- C: porsones che é ausades al bëre – chëstes porsones mëss tigní tres n livel de alcol tl sanch zënza vai en crisi de astinënza. Gonot poi ince rové a avëi 2,5 promile tl sanch zënza che zacai se intënes.
- D: porsones che bër ocajionalmënter – chëstes porsones po vire dis alalungia zënza messëi aziché na gota de alcol y spo, te n iade, mëteres man da bëre jon inant insciö por deplü dis alalungia. Te chisc dis é na te porsona tres cioca.
- E: porsones dependëntes da alcol – chëstes porsones é fisicamënter y psicologicamënter dependëntes da alcol.